Historia

Historia szkoły

Lata 1850-1973

 

Opracowanie  na podstawie KRONIKI SZKOLNEJ

1850

- zapis ks. Proboszcza Jędrzeja Wacławskiego na rzecz utworzenia szkoły

1857

- rozpoczęcie starań o założenie w Brzozowej szkoły trywialnej

1864

- wybudowanie budynku szkolnego drewnianego i mianowanie pierwszego nauczyciela Pawła Mączyńskiego, organizacją szkoły zajmuje się ks. Proboszcz Paciołowski, do szkoły uczęszcza ok. 50 dzieci na 300 wszystkich

- założenie Złotej Księgi z wpisami z lat 1864-1896

1874

- uznanie szkoły trywialnej za etatową z jednym nauczycielem utrzymywanej przez gminę i dwór

1879

- wizytacja szkoły przez Inspektora Franciszka Kabura z oceną „szkoła w Brzozowej jest jedną z najlepszych szkół okręgu lwowskiego”

1880

- podjęcie wniosku przez radę szkolną miejscową o odkładaniu funduszy na nowy murowany budynek szkolny

1911

- ukończenie budowy nowej szkoły o dwóch „salach naukowych”, poświęconej 8.10.1911 r. przez ks. Jana Duliana

1912

- zamknięcie szkoły na 2 miesiące przez doktora powiatowego z powodu epidemii chorób (odry, kokluszu, szkarlatyny ), które nawiedziły wioskę

- reorganizacja szkoły z 1- klasowej na 2- klasową z jednym nauczycielem kierującym i jednym stałym

-„kolonizacja” nowego budynku szkolnego : przez 277 dzieci spośród 343 „obowiązanych”

- urządzenie klas to 30 ławek, 2 tablice, 1 szafa

- wykonanie ogrodzenia i studni z pompą

- wybudowanie stajni, drewutni i stodoły pod wspólnym dachem

1913

-otwarcie przy tutejszej szkole klasy nadetatowej

- wizytacja szkoły przez  Inspektora Jana Sztumskiego, który „znalazł ją w zupełnym porządku”, za co udzielił zarządowi szkoły wyrazy pełnego uznania

1914/15

- rok szkolny rozpoczyna się pod znakiem wojny, w szkole kwaterują żołnierze, którzy wszyscy zabierają lub niszczą, ławki ocalały ukryte przez kierownika Regieca na strychu, w szkole urządzono szpital polowy

1915/16

-mimo zawieruchy wojennej rok szkolny rozpoczyna się normalnie, podobnie jak dwa kolejne lata nauki

1919

- nauka zastaje przerwana wskutek szerzącej się „hiszpanki” i braku opału

1920

- od tego roku nauka odbywa się normalnie w 3 salach „naukowych”, przy udziale 3 sił nauczycielskich

1922

- 3 maja urządzono podniosłą uroczystość, z udziałem młodzieży szkolnej, rady szkolnej i rodziców

1922/23

- młodzież szkolna urządziła „Jasełka” odegrane kilka razy z ogromnym powodzeniem, z których dochód w kwocie 60 mln przeznaczono na zakup książek. Wystarczyło na 600 książek. Dzięki temu 24 lutego 1924 r. otwarto bibliotekę przy współudziale Inspektora Lubowieckiego, ks. Chmury, Naczelnika Gminy i grona poważnych gospodarzy

1923/24

-  na koniec roku w 2-klasowej szkole było 158 dzieci

1924/25

- szkoła była 2-klasowa, 4-stopniowa obejmująca 7 roczników

1925/26

- 1 czerwca przeprowadzono spis wszystkich dzieci urodzonych w latach 1913- 1925 (brak danych), do szkoły uczęszczało 123 dzieci

1927/28

- na zlecanie Inspektora szkolnego wykonano naprawę podłóg i zapuszczono je olejem  przeciwpalnym

15XII 1927

- nauczycielka zwraca się z prośbą o wybudowanie miejsca ustępowego przy budynku gminnym, w którym odbywa się nauka oraz o stolik do klasy, choćby najprymitywniejszy (nie było wcale)

12II 1928

- założono Szkolną Kasę Oszczędności, która już w pierwszym roku liczyła 59 członków, obrót pieniężny 810 zł  93gr. Czysty dochód 21 zł  15 gr., przeznaczono na zakup 36 kałamarzy i 2 podręczników do nauki geografii

1928/29

- z powodu silnych mrozów dochodzących -45°C do szkoły z zapisanych 139 dzieci, w zimie uczęszczało bardzo mało (tylko z najbliższych domów)

1930/31

- ilość dzieci w szkole wzrosła do 180, nauka odbywa się tylko w dwóch salach, bo zarząd gminy z wójtem półanalfabetą nie wynajął sali w budynku gminnym

1931/32

-  dzieci w szkole jest już 211, założono bibliotekę podręczników, które zakupiono z opłat pobieranych od rolników przejeżdżających przez obejście szkolne

9XII 1931

-  przeprowadzono powszechny spis ludności, stan tutejszej ludności „przedstawił się ”w liczbie 1684 osób

1932/33

-  uroczyście obchodzono rocznicę odzyskania niepodległości, dzień imienin Prezydenta Rzeczpospolitej Ignacego Mościckiego oraz imieniny Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego organizując uroczyste poranki, na które składały się deklamacje, śpiew i utwory sceniczne

1934/35

- ilość dzieci w szkole dalej wzrasta do 214, aby zachęcić młodzież do czytania Grono Nauczycielskie zaprenumerowało z własnych   funduszy tygodniki: Płomyk i Płomyczek        (cena 5 zł)

- 15 maja młodzież wzięła udział w nabożeństwie żałobnym za duszę śp. Marszałka J. Piłsudskiego

- w czasie ferii kierownik szkoły wyremontował trzecią salę naukowa w starej szkole przed kościołem

1935/36

- z części ogrodu kierownika szkoły urządzono boisko gimnastyczne i ogród do celów szkolnych

1936/37

- popsuły się stosunki między kier. szkoły a ks. Proboszczem do tego stopnia, że ksiądz nie odprawił nabożeństwa na rozpoczęcie roku szkolnego

- młodzież miała sposobność po raz pierwszy usłyszeć audycje szkolne nadawane przez Polskie Radio za pośrednictwem odbiorników radiowych użyczonych przez Grono Nauczycielskie

- 12 sierpnia w szkole zatrzymał  się na dwudniowy postój 8 pułk ułanów im. Ks. Józefa Poniatowskiego z Krakowa, który odbywał w tej okolicy manewry

1937/38

- zainstalowano w szkole pierwszy głośnik radiowy celem słuchania przez młodzież audycji dla szkół  (nadawanych codziennie)

-koszt zakupu głośnika i baterii pokrył Komitet Rodzicielski wybrany też po raz pierwszy

-w czasie ferii letnich staraniem Koła Gospodyń Wiejskich  zorganizowano ,,dzieciniec dla dzieci w wieku przedszkolnym ”,dzieci dostawały jeden posiłek złożony  z chleba i białej kawy

1938/39

- uzupełniono księgozbiór z biblioteki szkolnej o 50 tomów książek powieściowych i 12 tomów książek dla młodzieży

- w szkole zorganizowano konkurs dla młodzieży przedpoborowej oraz kurs kroju szycia

- wybuchła epidemia odry o bardzo groźnym przebiegu, w wyniku której kilkoro dzieci w wieku szkolnym zmarło

1939/40

- lato stało pod znakiem wiszącej nad głowami grozy wojny. Pierwsze zwiastuny wojny to powołania do wojska mężczyzn, powszechna mobilizacja, bombardowanie mostu na Dunajcu, przeloty samolotów niemieckich, masowa ucieczka ludności cywilnej, przemarsz wojska niemieckiego, łuny pożarów, odgłos armat i detonacji, dudnienie czołgów;

Burza wojenna dość szybko się przewaliła. Zaczęła działać administracja niemiecka, padają urzędy,  Zarząd Gminy w Gromniku, gdzie powstała placówka niemieckiej władzy Ortskomando. Na polecenie Kreishauptmana w Tarnowie uruchomiono szkołę. Nauka rozpoczęła się już 23 X 1939r., do szkoły uczęszczało 230 dzieci. Na koniec roku z braku oryginalnych blankietów wydano uczniom świadectwa tymczasowe.

1940/41

- nauka w 3-klasowej szkole odbywała się prawie normalnie ,chociaż przy słabej frekwencji . Zajęcia odbywają się w budynku szkolnym  oraz budynku gromadzkim

- wprowadzono czasopismo uczniowskie ,,Ster’’, które zastępowało brakujące podręczniki do języka polskiego

- bardzo trudna sytuacja życiowa dzieci (pożywienie – ziemniaki , ubranie-letnie i boso)

- posadzono wokół szkoły 20m żywopłotu morwowego

- po 52 latach wszystkie podłogi zapuszczono zaprawa pyłochłonną

- sprawiono szyld na szkołę w j. niemieckim

- w czasie ferii letnich działała Ochronka prowadzono przez Komitet Opieki Społecznej . Z dobrodziejstwa opieki i dożywiania skorzystało 50 dzieci

1941/42

- wprowadzono nowe podręczniki do j.polskiego 

- założono biblioteczkę uczniowską , do której zakupiono 42 podręczniki 

- zorganizowano zbiór ziół lekarskich (zebrano 13.61kg)

- z powodu epidemii tyfusu plamistego zawieszono na 2 miesiące naukę w szkole , zamknięto nawet kościół

- ważnym wydarzeniem była budowla drogi przez wieś . Dzięki zbiorowemu wysiłkowi ludności i pomocy gminy od Wyszczekańca do Wł. Potępy droga otrzymała trwałą nawierzchnię (żwirową)

- spis ludności wykazał 1754 mieszkańców , w tym 10 Żydów

1942/43

- znowu epidemia, tym razem czerwonki. Zajęcia w szkole zawieszone najpierw z powodu czerwonki , a później  braku opału

- wykonanie ogrodzenia (parkanu) całego terenu szkoły; wyodrębnienie ogrodu kierownika szkoły i boiska dla dzieci

1943/44

- wprowadzenie  do  szkół  nowego programu nauczania ze zwiększonym wymiarem godzin przyrody i zajęć praktycznych

- Gmina ma dostarczyć ½ morga roli na ogród wzorcowy szkolny

1944/45

- zbliża się front , ludność, w tym starsze dzieci zostają zmuszone do pracy fortyfikacyjnych (budowa okopów) w Gromniku

- przy słabej frekwencji nauka odbywała się tylko w jednej sali

- 17  I 1945 - przez wieś przeszli ostatni niemieccy żołnierze, 18  I 1945 -pojawili się pierwsi żołnierze rosyjscy

- 23  II 1945 - odbyła się w szkole uroczystość oswobodzenia, w atmosferze  radości podjęto naukę w szkole , na której zawieszono nową tablicę z godłem Państwa Polskiego

- 1 III 1945 -  pod kierownictwem p. Andrejko Edwarda szkoła staje się szkołą III stopnia o 5 siłach nauczycielskich

1945/46

- zorganizowano kurs dokształcający w zakresie VII klasy

- zorganizowano oddział drużyny harcerskiej, PCK i  Spółdzielnię Uczniowską

- do szkoły (kl. I-VII) uczęszczało aż 274 uczniów, w tym do kl. I -77

Nauczyciele sami palą w piecach, sprzątają.

1946/47

- z 7-klasowaj szkoła staje się 8-klasową z 298 uczniami

- zorganizowano choinkę dla biednych dzieci, Święto Lasu, Święto Matki, Święto Oświaty, Święto Morza oraz wycieczki: do Rożnowa oraz Krakowa i Wieliczki

1947/48

- utworzono regulamin uczniowski oraz samorządy w klasach

- biblioteka liczyła 153 tomy, wypożyczano 627 książek

- działa świetlica skupiająca  młodzież w niedzielę i święta, gdzie przygotowano imprezy kulturalne, pomoc naukową słabszym itp.

- podjęto uchwałę dotyczącą rozbudowy szkoły(dobudowy piętra)

1948/49

-  kilku absolwentów szkoły kontynuowało naukę w Zawodowej Szkole Gospodarczej,  -w sierpniu parafię odwiedził ks. Biskup Karol Pękala

- szkoła znowu 7 klasowa, uczniów 274

- zorganizowano w szkole kurs przysposobienia obronnego

- z okazji Święta Lasu młodzież zasadziła trzydzieści tysięcy sztuk różnych sadzonek

1949/50

- doniosłym wydarzeniem dla całej wsi była jej elektryfikacja

- do szkoły zapisanych jest 245 uczniów, dla biednych zorganizowano dożywianie

1950/51

- szkoła otrzymała aparat radiowy(elektryczny)

- przeprowadzano kurs dla analfabetów

1951/52

- nauczyciele brali udział w akcji skupu zboża, kontraktacji, wypełnianiu ankiet do dowodów osobistych, zebraniach  ZMP

1953/54

- nowy podział administracyjny, Brzozowa staje się siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej

1954/55

- szkoła mieści się w dwóch budynkach odległych od siebie o 1 km (w jednym są 2 sale lekcyjne i mieszkanie kierownika szkoły, w drugim 2 sale lekcyjne)

1956/57

- w ramach rozbudowy szkoły dobudowano 2 sale lekcyjne,  piętro na przybudówce oraz na jednym skrzydle starej szkoły

1958/59

- rozbudowa szkoły dobiega szczęśliwego końca

- 23 XI do użytku oddano 2 sale lekcyjne, nauka wreszcie odbywała  się w jednym budynku

-  wykończono mieszkania nauczycielskie na piętrze, a z dotychczasowego mieszkania kierownika szkoły utworzono dodatkową izbę lekcyjną, kuchnię na dożywienie i  kancelarię

- wybudowano kanalizację i wodociąg

1959/60

-uruchomienie Szkoły Przysposobienia Rolniczego (SPR), której kierownikiem zostaje Marian Stankowski (szkoła  liczy 18 uczniów)

1960/61

– do klasy V przychodzą uczniowie ze Słonej w związku z  reorganizacją tamtejszej szkoły i liczba uczniów wzrasta do 202

-pojawiają się propozycje budowy piętrowego budynku nowej szkoły na polu obok szkoły przeznaczonego na 2 izby lekcyjne, 2 pracownie, sala i mieszkanie kierownika szkoły. Plany te nie zostały   nigdy zrealizowane, gdyż GRN przeniesiono do Siemiechowa i nie było dla nich poparcia 

1963- 68

- budynek szkoły został otynkowany, założono rynny

1966

- reforma oświaty –powstaje szkoła podstawowa 8-klasowa

- szkoła otrzymała radio, adapter i telewizor, który był atrakcją dla całej wsi. Dorośli, młodzież gromadzili się wieczorem w sali szkolnej i wspólnie oglądali filmy

1968/69

- szkoła liczy 187 uczniów

- przebudowano piece, wymalowano siatkę ogrodzeniową wokół obejścia

1969/70

- prowadzony jest remont budynku szkolnego obejmujący wymianę stropów, podłóg, drzwi, założenie odgromienia,  odwodnienie terenu, budowa chodnika wokół szkoły

- wymiana posadzki betonowej na lastrykową, uruchomienie  nieczynnego wodociągu i wspólnej łazienki na korytarzu oraz malowanie wszystkich pomieszczeń szkolnych

- warunki nauki były bardzo trudne(nauka chwilowo odbywała się w Domu Ludowym), ale nauczyciele i dzieci ze zrozumieniem i cierpliwością znosili te utrudnienia

- młodzież  miała duże osiągnięcia w rozgrywkach sportowych z kolegami z sąsiednich szkół (zdobyli wiele dyplomów)

1971/72

- zachodzą duże zmiany kadrowe (podział godzin zmieniono 7 razy w ciągu roku)

- młodzież dużo pracowała w czynie społecznym przy budowie drogi, porządkowaniu i upiększaniu obejścia szkolnego

1972/73

- zmiana podziału administracyjnego, w miejscu GRN  powstają większe Urzędy Gminy

- Brzozowa zostaje włączona do Gminy Gromnik,  naczelnikiem jest Maksymilian Kras

- powstają szkoły gminne, których dyrektorzy sprawują  nadzór nad szkołami na terenie gminy; pierwszym dyrektorem Szkoły Gminnej w Gromniku zostaje p. Janina Jękot,

- w szkole działają organizacje uczniowskie: PCK, SKO,  Zuchy, Spółdzielnia Uczniowska

- wybudowano nową studnię, wymieniono siatkę ogrodzeniową, którą zakupił Urząd Gminy w Gromniku.

Wyciąg z Kroniki Szkoły opracowała mgr Alicja Gniadek.

 

Odsłony: 2231